Monday, May 6, 2013

Boston một giá trị tái khảng định

Tác Giả
Đinh Yên Thảo
Cuộc săn tìm thủ phạm vụ đánh bom tại Boston đã kết thúc nhanh chóng hồi tuần qua trong sự vui mừng của người dân Boston nói riêng và người dân Mỹ nói chung. Bên cạnh những tin tức, câu chuyện thời sự mà ắt nhiều người đã theo dõi, qua những thước phim, những hình ảnh ngay sau vụ đánh bom, ắt chúng ta còn nhận ra rằng, trong một ngày ảm đạm của Boston, vẫn có đó những tia sáng loé chiếu gây xúc động và suy nghĩ cho chúng ta. Về một giá trị mà hẳn chúng ta cũng cần học và suy nghĩ, một khi đã trở thành thành viên của xã hội này.

alt

Khi hình ảnh của cựu tuyển thủ bầu dục Joe Andruzzi đội Patriots đang bế một phụ nữ bị thương sau khi bom nổ tại Boston được một ký giả tình cờ chụp được và đưa lên mặt báo, anh  trở thành một người hùng về hành động của mình trong mắt của những người từng mến mộ anh. Trả lời trên truyền hình, Joe khiêm cung và tự nhiên cho rằng, anh không phải người hùng, mà đó chỉ là phản ứng bình thường của một người đứng gần nơi xảy ra, thấy cần cứu người thì anh lao vào cứu họ. Rồi anh nói thêm, ba anh em trai của anh mới thật sự là những người hùng, khi cả ba đều là lính cứu hỏa tại New York và lao vào trong tòa tháp đôi để cứu người trong vụ khủng bố 911 hồi năm 2001, trong khi mọi người đang thất thần ùa chạy ra ngoài. Điều mà anh đã chứng kiến tại vụ nổ Boston, khi cũng có nhiều người lao vào khu vực bị nổ còn nghi ngút khói để cứu chữa hay bế thốc những nạn nhân ra nơi an toàn, bất kể sự hiểm nguy cho chính mình một  khi có thể còn những trái bom khác chưa bốc nổ.

alt

Cựu tuyển thủ bầu dục Joe Andruzzi đội Patriots - Nguồn huffingtonpost.com

Điều mà Joe nhắc về hàng trăm người lính cứu hoả đã thiệt mạng trong vụ khủng bố 911 đã lặp lại  hồi tuần trước, trong tai nạn cháy nổ tại một xưởng sản xuất phân bón ngay tại một thị trấn nhỏ thuộc Texas. Vụ cháy nổ có thiệt hại nhân mạng lớn hơn tại Boston, khi con số tử vong có thể lên vài chục người và hơn 200 người bị thương, nhưng có lẽ tầm mức của sự việc tại Boston đã lôi kéo sự chú ý của nước Mỹ về thành phố này hơn. Trong số 14 nạn nhân đã tìm được thi thể cho đến nay thì đã có đến 10 nhân viên cứu hoả, cứu thương nằm trong số này và hơn 10 nhân viên khác còn nằm trong bịnh viện. Họ là những thanh niên trẻ, tham gia Sở Cứu Hỏa địa phương trong tư cách là những nhân viên tình nguyện vài năm qua và đã đánh đổi mạng sống của mình để cứu người khác. Trong số nhân viên cứu hoả này, có một đại úy cứu hoả của Dallas, không phải nhân viên Sở Cứu Hỏa của thị trấn West nhưng cũng đã thiệt mạng vì đã cùng tham gia chữa cháy. Nên có lẽ cũng không thừa khi nhắc lại con số này một lần nữa để nghiêng mình tưởng niệm những người hùng của nước Mỹ này: 343 lính cứu hỏa và cứu thương của riêng Sở Cứu Hỏa New York đã thiệt mạng khi xông vào cứu người tại hai tòa tháp đôi của New York hồi 2001. Còn trong năm 2012 vừa qua, có 82 nhân viên cứu hỏa thiệt mạng vì những tai nạn cháy nhà bình thường, trong đó phân nửa là những nhân viên tình nguyện. Những người mà  bên cạnh nghề nghiệp và đời sống bình thường của mình, đã tham gia Sở Cứu Hỏa với mục đích muốn bảo vệ người dân của thành phố mình. Những con số này quả gây nhiều xúc động và suy nghĩ.

alt

Những người lính cứu hỏa luôn có mặt kịp thời tại những điểm nóng - AP Photo/Michael Dwyer

Trở lại cùng Boston, từ những thước phim trên truyền hình, người ta thấy không chỉ những nhân viên công lực đã xông vào  cứu những nạn nhân đang nằm la liệt mà biết bao người khác, thay vì hoảng loạn bỏ chạy, cũng đã không ngần ngại xông vào nơi vừa nổ. Đó là hình ảnh một cô gái với vẻ mặt thảng thốt cõng trên lưng một phụ nữ bị thương chạy ra vùng an toàn trên CNN, mà thoạt đầu người xem ngỡ rằng cô cõng mẹ hay chị mình, nhưng té ra chỉ là một nạn nhân không quen biết. Đó là hình ảnh một bác sĩ tham gia cuộc chạy bộ, vừa qua khỏi đích và quay ngược lại sau tiếng nổ để cứu người khác. Đó là câu chuyện mà một cô gái bị thương trong vụ nổ và điều đầu tiên cô nói cùng y tá bịnh viện khi tỉnh dậy là: hãy cho cô gặp mặt ân nhân đã bồng cô ra khỏi khu bị bom và cầm máu cho cô trong khi chờ nhân viên cấp cứu. Đó là câu chuyện một cựu binh của chiến trường Afghanistan từ một quán ăn gần đó đã chạy vội vào đám khói ngay sau tiếng bom nổ đầu tiên để cứu một bé trai bị thương và bây giờ nhắn tin rằng, chỉ mong biết tin em đã hồi phục để còn chạy bộ khi trưởng thành. Không phải là những nhân viên công lực thi hành công vụ, họ chỉ là những người dân bình thường nhưng có sự can đảm và nghĩa hiệp vượt bực để hành xử như vậy.  Nhà văn Dennis Lehane của Boston, người cũng có mặt ngay vụ nổ nói trên truyền hình rằng, ông thường tự hào là một người dân của Boston, nhưng có lẽ những hành động nghĩa hiệp, hào hùng của hàng trăm người mà ông tận mắt chứng kiến ngay vụ nổ đã gây sự xúc động và tự hào lớn lao, mà ông sẽ chẳng thể nào quên trong cuộc đời mình.

alt

Những bàn tay tương trợ kịp thời - Photo John Tlumacki/Globe Staff

Không riêng với những người nghĩa hiệp tại Boston, có lẽ đó là một trong những giá trị lớn của người dân Mỹ, của nước Mỹ. Họ sống tự nhiên với nó và  đưa nó thành một giá trị bất biến trong xã hội. Ưu ái người già, người tật nguyền, trẻ em. Giúp đỡ người gặp nạn giữa đường, ngay những chuyện giữa đường như khi thấy người khác bị tai nạn xe cộ, xe chết máy, lún bùn, xẹp lốp... cũng sẽ có dăm người sẵn sàng dừng xe thăm hỏi hay giúp đỡ, đâu kể đến những vụ cháy nổ, khủng bố. Đó là những hành động đẹp của đời thường và để sống được như vậy cũng là điều khó khăn với không ít người. Dù hình tượng siêu nhân Superman, người dơi Batman hay Marvel giả tưởng trên màn ảnh là những mẫu người nghĩa hiệp, can đảm, xả thân vì chính nghĩa thì khái niệm "anh hùng" được người dân sử dụng hào phóng hơn trong văn hóa của mình, khi họ vẫn thường gọi những hành động bình thường hơn là "hero", là một loại anh hùng. Nhưng chính vì điều này mà nó cổ súy một giá trị sống đẹp đến hầu hết người dân và họ tán dương bất cứ những hành động cao đẹp hay hữu dụng của một người bình thường khác đến xã hội, mà không cần đến bất cứ sự xuất chúng đặc biệt. Nó được cả một cộng đồng ủng hộ những hành động như vậy. Người ta gọi Jeff Bauman, người thanh niên bị cụt chân trong vụ nổ Boston và tả lại nhân dạng kẻ đặt bom cho cảnh sát ngay trên giường bịnh là anh hùng, để rồi hưởng ứng lời kêu gọi góp tiền viện phí cho anh đến hơn 260,000 đô chỉ sau vài ngày được tin anh không có bảo hiểm và sẽ bị tàn phế vĩnh viễn. Người ta rủ nhau góp tiền mua lại chiếc tàu mới cho David Henneberry, người hùng đã gọi cho cảnh sát khi phát hiện tên khủng bố đang nằm trốn trong chiếc tàu của ông và bị đạn cảnh sát bắn lỗ chỗ. Cả một sự liên kết và cảm xúc cộng đồng để ủng hộ, chia sẻ với những trường hợp thương tâm, những hành động "anh hùng" trong cái nhìn người dân. Nên chẳng ngạc nhiên khi đọc được rằng các trạm hiến máu nhận quá mức cần thiết chỉ vài giờ sau vụ nổ, những số tiền quyên góp cho nạn nhân lên hàng chục triệu chưa đầy một tuần hay những buổi lễ thắp nến cầu nguyện cho nạn nhân khắp nước Mỹ. Và cũng không ngạc nhiên khi xem những thước phim người dân Boston reo hò, vẫy cờ, vỗ tay mỗi khi những người cảnh sát hay các xe của nhân viên công lực băng qua ngay sau khi tin tức đã bắt được hung thủ, trả lại sự an toàn cho xã hội, đem lại công lý cho các nạn nhân. Nó khác với hình ảnh thủ thế,  bàng quan trước những sự việc tương tự hay thậm chí hôi của khi người khác bị cháy nhà, bị lật xe mà có lẽ không ít người đã biết đến hay từng đọc qua đó đây.

alt

Cầu nguyện cho Boston!

Cuộc săn tìm nghi phạm đã kết thúc và cuộc săn tìm lý do vẫn tiếp tục. Nhưng đó là trách nhiệm cần thiết của nhà chức trách. Còn đối với người dân, thêm một biến cố để nhớ và để hợp nhất nước Mỹ lại với nhau. Và để tái khẳng định về một giá trị sống của những hành động nghĩa hiệp, quên mình mà họ được chứng kiến hay biết tới, cũng như sẽ hành xử như vậy khi đứng trước trường hợp tương tự.

alt

No comments:

Post a Comment